ارزیابی شاخص های تحمل به تنش خشکی در ژنوتیپ های فسکیوی بلند

به منظور بررسی شاخص­های تحمل به تنش خشکی و شناسایی ژنوتیپ­های متحمل به آن ، 75 ژنوتیپ فسکیوی بلند (festuca arundinace) (شامل 25 ژنوتیپ گروه والدین، 50 ژنوتیپ حاصل از نتاج پلی­کراس در دو گروه 25 تایی زودرس و دیررس) در دو آزمایش با دو سطح آب کاربردی شامل 50 و 100 درصد تخلیه رطوبت قابل استفاده خاک از عمق توسعه ریشه به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. شاخص­های کمی تحمل، شامل میانگین عملکرد، میانگین هندسی عملکرد، شاخص تحمل به تنش، شاخص حساسیت به تنش و شاخص تحمل محاسبه شدند. نتایج تجزیه واریانس حاکی از وجود تنوع ژنتیکی قابل ملاحظه بین ژنوتیپ­های مورد بررسی در هر گروه آزمایشی بودند. تحلیل همبستگی بین عملکرد در شرایط تنش و عدم تنش با شاخص­های مذکور نشان داد که شاخص­های میانگین عملکرد، میانگین هندسی عملکرد و شاخص تحمل به تنش به علت دارا بودن بیشترین ضریب همبستگی با عملکرد، مناسبترین شاخص­ها برای تعیین ژنوتیپ­های متحمل به شرایط کم آبیاری می­باشند. نمودار چند متغیره بای­پلات روی تمام شاخص­ها و نمودار سه بعدی روی مهمترین شاخص­ها (میانگین هندسی عملکرد و شاخص تحمل به تنش)، ژنوتیپ­های یکسانی را به عنوان متحمل­ترین ژنوتیپ­ها در شرایط کم آبیاری معرفی نمود. در مجموع ژنوتیپ­های شماره 15 و 21 در گروه والدین، ژنوتیپ­های 10 و 23 در گروه زودرس و ژنوتیپ­های 3، 5 و 13 در گروه دیررس برای محیط­های دارای تنش خشکی معرفی شدند. برای گروه بندی ژنوتیپ­ها بر­اساس سه شاخص میانگین عملکرد، میانگین هندسی عملکرد و شاخص تحمل به تنش از تجزیه خوشه­ای استفاده شد که تأییدی بر نتایج حاصل از نمودار بای­پلات و نمودار سه­بعدی در شناسایی ژنوتیپ­های متحمل بود.